361 ile 363 yılları arasında Roma İmparatoru olan Julianus ya da Julianus’a neden dönek deniyor? Julianus’tan önce tahtta II. Constantinus vardı. II. Constantinus, kuzeni Iulianus’u evlat edindi ve kendisini Caesar ilan ederek imparatorluğuna ortak etti. Iulianus o sıralarda Nikomedia’daydı (İzmit). Orada Yunan edebiyatı ve felsefesi konusunda ünlü retorik hocası Libanius’u tanıdı ve onun öğretisini takip ederek Pagan oldu. II. Constantinus ise Hıristiyan’dı. Kuzeninin de Hıristiyan olmasını ve Hıristiyan olarak yetişmesini istiyordu. Ancak julianus Hıristiyanlığı hiç bir zaman benimsemedi. Hatta Hıristiyanlığa karşı çıktı.

Roma imparatorları, Constantinus’tan itibaren Hıristiyanlığı benimsemişlerdi ve eski Roma dini artık etkinliği kaybetmeye başlamıştı. Fakat Iulianus daha tahta çıkmadan önce Hıristiyanlığa karşı çıkarak eski Roma dinine sempati duymaya başlamıştı. Iulianus 361 yılında tahta çıktığında ise kendisini açıkça Hıristiyanlığın düşmanı ilan etti. Dediğine göre kendisinin vaftizi, unutmak istediği bir “kâbus”tu.

Hıristiyanlığın Düşmanı Dönek İmparator Iulianus

Tahta geçer geçmez ilk işi Hıristiyan imparatorların kapattığı eski tapınakları açtırmak oldu. Ardından da Hıristiyanların edebiyat okutmasını yasakladı. Fakat onun bu düşmanlığı sadece Hıristiyanlığa karşı değildir. O, eski Roma diniyle aynı geleneği paylaşmayan herkese karşıydı. Hocası Libanius ona “Çok iyi biliyorsun ki, eğer birisi edebiyatımızı söndürürse, barbarlarla aynı düzeye ineriz.” demişti. Edebiyatın olmaması barbar olmak demekti. Iulianus’a göre de Hıristiyanlar, edebiyatı olmadığı için barbardı.

Iulianus imparatorluğu boyunca Hıristiyanlığı yok etmek için çalıştı. Hıristiyanlığın zaten karmaşık ve tartışmalara sebep olan özünü irdeledi. Yeniden dini tartışmaların çıkmasına yol açtı.Bu da Hıristiyanlığın bölünmesine sebep olacaktı. Ayrıca Romalı rahiplere, Roma tanrılarına tapmayı emretti. Bu tapınma, popüler Hıristiyan ayinleri örnek alınarak yapılacaktı. Susan Wise Bauer bu konuda “Jüpiter’e tapınma İsa’ya tapınmaya hiç bu kadar benzememişti.” diye yazmıştır. Bütün bunların sonucu olarak Iulianus’a “dönek” lakabı verilmiştir.

Roma’nın eski dinini yani paganizmi tekrardan Roma’ya kazandırmak isteyen imparator, dini kurban törenlerine getirilen yasakları kaldırdı. Pagan inancında dini kurban törenleri çok önemliydi. Kurban olarak genellikle öküz kesilirdi. Iulianus bu törenlere çok önem verirdi hatta kurbanları bizzat kendisi keserdi. Bundan dolayı kendisine “kasap” denmeye de başlandı. Iulianus Pers seferine çıktığında halk arasında şöyle bir konuşma yaşandığı söylenir: “Bizim imparatorumuz Pers seferinden zaferle dönerse, mahvolduk demektir, zira ülkemizde onun eliyle boğazlanmamış öküz kalmaz.

İmparator Iulianus’un Ölümü

İmparator Iulianus 363’te Pers seferine çıktı. Pers başkenti Ktesifon’u kuşattı. Ancak daha sonrasında geri çekilmek zorunda kaldı. Bu çekilme sırasında Perslerin pususuna yakalandı. Karnına saplanan bir Pers mızrağı sonucunda 26 Haziran 363 tarihinde kan kaybından yavaş yavaş öldü. Kendisi yabancı bir düşmana karşı savaş alanında ölen üç Roma imparatorundan biri oldu.

Iulianus Roma İmparatorluğu’nun son Pagan imparatorudur. Ondan sonra gelenler Hıristiyanlığı özümseyen imparatorlardır. Iulianus’tan sonra tahta çıkarılan Iovianus zamanından itibaren Roma’ya Hıristiyan imparatorlar hükmetti. Eski Roma dini bir daha egemen olmadı.