Milyonlarca galaksi ve parlak galaksi çekirdekleri üzerinde gözlemler yapılmaktadır. Buna göre evrenin hızlanan genişlemesinden sorumlu olan gizemli ve görünmez kozmik güç hakkında çarpıcı bulgular ortaya konmaktadır. Uzmanlar, karanlık enerji zayıflıyor ve bu değişimin evrenin geleceğiyle ilgili temel teorileri kökten sarsabileceğini vurguluyor. Uzun süredir sabit olduğu düşünülen bu gücün zamanla azalması konuşulmaktadır. Buna göre de kozmolojinin temel yasalarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğine işaret edilmektedir. Eğer bu eğilim doğrulanırsa, evrenin sonsuza kadar hızlanarak genişlemeye devam edeceği yönündeki mevcut anlayış değişebilecektir. Böylece bilim insanlarını, evrenin nihai kaderi üzerine yeni senaryolar geliştirmeye yöneltebilecektir.

Karanlık Enerji Zayıflıyor: Evrenin Geleceği Yeniden Şekilleniyor

Bilim İnsanlarına Göre Karanlık Enerji Zayıflıyor ve Karanlık Enerji Sabit mi, Yoksa Evrim mi Geçiriyor?

Arizona’daki Kitt Peak Ulusal Gözlemevi’ndeki DESI ile yapılan üç yıllık gözlemler, önemli bulgular ortaya koydu. Bu gözlemler, karanlık enerjinin evrim geçirdiğine dair güçlü kanıtlar sağladı. Böylece evrenin geleceğine dair yeni sorular gündeme getirdi. ABD Ulusal Bilim Vakfı’na bağlı NOIRLab’da görev yapan astrofizikçi Arjun Dey, bu sonuçların büyük önem taşıdığını vurguladı. Dey, “DESI sonuçları, karanlık enerjinin zamanla değiştiğine dair ipuçları veriyor,” dedi. Araştırma kapsamında, 15 milyon galaksi ve kuasarlar incelendi. Kuasarlar, son derece parlak galaksi çekirdekleridir ve çevresindeki maddeyi yutarlar. Bu veriler, karanlık enerjinin etkisinin zayıfladığını gösteriyor. Diğer astrofiziksel gözlemlerle birleşen bu bulgular, evrenin genişleme hızındaki değişimlere işaret ediyor. Bu da mevcut standart kozmoloji modelinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.

Karanlık Enerji Zayıflıyor
Karanlık Enerji Zayıflıyor

Evrenin Genişlemesi Sonsuza Kadar Sürecek mi?

Bilim insanları, evrenin genişleme hızını belirlemek için Büyük Patlamanın kalıntılarını inceledi. Buna göre Büyük Patlama’dan kalan ışık, süpernova patlamaları ve uzak galaksilerin ışığının nasıl büküldüğünü inceledi. Arjun Dey, “Yeni bulgular, evrensel genişlemeye neden olan gücün zamanla azalıyor olabileceğini gösteriyor. Bu da doğanın temel işleyişine dair anlayışımızı değiştiriyor. Genişleme sonsuza kadar devam mı edecek, yoksa yavaşlayıp sonunda duracak mı?” sorularını gündeme getiriyor.

Yaklaşık 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama ile başlayan evrenin genişlemesi, 1998 yılında yapılan gözlemlerle hızlandığı keşfedilerek bilim dünyasında devrim yaratmıştı. Bu hızlanmanın sebebi olarak ise “karanlık enerji” öne sürülmektedir. Ancak fiziksel doğası hâlâ tam olarak anlaşılamayan bu gücün sanılandan farklı bir yapıya sahip olabileceği yeni bulgularla ortaya kondu.

Evrenin Bileşenleri ve Karanlık Enerjinin Rolü

Evren, bildiğimiz maddeden çok daha fazlasını içeriyor. Yıldızlar, gezegenler, gaz ve toz gibi bildiğimiz maddeler, evrenin yalnızca %5’ini oluşturuyor. Görünmez ancak yerçekimsel etkileriyle varlığı anlaşılan “karanlık madde” yaklaşık %27’lik bir orana sahipken, evrenin %68’ini oluşturduğu düşünülen “karanlık enerji”, genişlemeyi hızlandıran bilinmeyen bir güç olarak karşımıza çıkıyor.

Astrofizikçi Jeff Newman, “DESI verileri, evrenin zaman içindeki büyüklüğünü anlamamıza yardımcı oluyor. Bu büyüme hızını, karanlık enerjinin zaman içindeki gücüyle doğrudan ilişkilendirebiliyoruz” diyerek, yapılan ölçümlerin önemini vurguluyor.

Kozmolojiye Yeni Bir Yön Verilecek mi?

Amerikan Fizik Derneği’nin Anaheim, Kaliforniya’daki Küresel Fizik Zirvesi‘nde sunulan yeni bulgular, karanlık enerjinin zaman içinde sabit kalmadığını ve evrim geçirdiğini ortaya koyuyor. Texas Üniversitesi’nden kozmolog Mustapha Ishak, “DESI verilerinin gösterdiği bu değişim, 1998’de keşfedilen ve 2011’de Nobel Fizik Ödülü’ne konu olan kozmik hızlanma sürecine dair en önemli bulgulardan biridir. Buna göre standart kozmoloji anlayışımızı kökten değiştirme potansiyeline sahip” diyerek, araştırmanın çığır açıcı olduğunu belirtiyor.

Bu yeni keşif, evrenin geleceği hakkındaki tahminleri değiştirecek ve fizik yasalarının yeniden gözden geçirilmesine neden olabilecektir. Bilim insanları, karanlık enerjinin gerçekten azalıyor olup olmadığını anlamak için daha fazla gözlem yapmayı planlıyor. Evrenin kaderi hâlâ bilinmezliğini korumaktadır. Ancak DESI’nin sağladığı verilerle bu büyük gizem biraz daha aydınlanmaktadır.

Kaynak: Evidence mounts that universe’s dark energy is changing over time